Το Ταξίδι μας στην Περσία

2 Νοεμβρίου 2013 | Γενικά

Οδοιπορικό στην Περσία

Το ταξίδι που όλοι περιμέναμε, επιτέλους ξεκίνησε το μεσημέρι του Σαββάτου 26 Οκτωβρίου. Στο αεροδρόμιο μας περίμενε η συνοδός μας, η Κική Σοφού, πρόσωπο οικείο στους περισσότερους από τα προηγούμενα ταξίδια του συλλόγου. Ο ενδιάμεσος σταθμός μας ήταν η Κωνσταντινούπολη, στο μεγάλο και ζωντανό αεροδρόμιο της οποίας περιπλανηθήκαμε δοκιμάζοντας τοπικά γλυκά από τις μεγάλες πιατέλες που ήταν αραδιασμένες. Καθώς το αεροπλάνο πλησίαζε στην Τεχεράνη, είχε πια σουρουπώσει και από ψηλά φάνηκε σε μια μεγάλη έκταση, ολοφώτιστο το μαυσωλείο του Χομεϊνί. Όταν προσγειωθήκαμε, με μιας, τσάντες άνοιξαν, μαντίλες βγήκαν, κεφάλια σκεπάστηκαν, σώματα καμουφλαρίστηκαν με μακριά ρούχα. Οι γυναίκες της παρέας άλλαξαν ρούχα μέσα σε γέλια και πειράγματα.

Στο αεροδρόμιο συναντήσαμε για πρώτη φορά τον ξεναγό μας τον Μέραν, ο οποίος θα έμενε μαζί μας σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού. Η πρώτη ημέρα τελείωσε με την τακτοποίηση στο ξενοδοχείο μας, το οποίο πριν την επανάσταση ανήκε στην αλυσίδα των Hilton. Στα μπαλκόνια μερικών δωματίων υπήρχαν ακόμα οι τρύπες από τις σφαίρες που έπεσαν στις οδομαχίες. Η θέα της πόλης από τα παράθυρα του ξενοδοχείου ήταν πολύ ωραία, με τα χιονισμένα βουνά να διαγράφονται στο βάθος αλλά ως προς τα υπόλοιπα, όλα χρειάζονταν φροντίδα και ανακαίνιση.

Η επόμενη μέρα, Κυριακή για μας αλλά κανονική εργάσιμη για τους Ιρανούς, ξημέρωσε βροχερή. Μπορεί για μας η βροχή να είναι μπελάς, για τους Ιρανούς όμως είναι ευλογία και την περιμένουν με χαρά. Μετά το πρωινό στο ξενοδοχείο, το πούλμαν μας περίμενε για να επισκεφθούμε το θερινό ανάκτορο του Σάχη. Διασχίσαμε ένα κομμάτι της πόλης με κατεύθυνση από το νότο, από τα 1300 μ. υψόμετρο, προς τον ανηφορικό βορρά, στα 1700 μ. Ο δρόμος ήταν γεμάτος πλατάνια, σύμβολο αναγέννησης για τους Ιρανούς, με ειδικά φτιαγμένα κανάλια συγκράτησης και τροφοδοσίας νερού. Η κίνηση ήταν μεγάλη και αυτό είναι αναμενόμενο για μια πόλη που οι δρόμοι της σχεδιάστηκαν για 700.000 αυτοκίνητα και τώρα κυκλοφορούν 3.000.000! Το Λευκό Ανάκτορο, όπως αλλιώς ονομάζεται, χτίστηκε το 1921 στην τοποθεσία ενός χωριού του οποίου εκδιώχθηκαν κακήν κακώς οι κάτοικοι. Περιβάλλεται από εντυπωσιακούς κήπους ενώ στο εσωτερικό του είδαμε τους χώρους υποδοχής και διαβίωσης του Σάχη και της οικογένειας του. Στην αίθουσα των ακροάσεων θαυμάσαμε ένα τεράστιο μονοκόμματο χαλί 235 τμ. από το Κερμάν, φημισμένο για τα χαλιά και τη Σχολή Χαλιού του.

Στη συνέχεια επισκεφθήκαμε το Εθνικό Μουσείο και είδαμε ενδιαφέροντα εκθέματα όπως επιγραφές, πήλινα ζωάκια και αγγεία, ένα κιονόκρανο από βασάλτη, που είναι ένα είδος ηφαιστειογενούς πέτρας καθώς και το κεφάλι μαζί με το πόδι μέσα σε μπότα, που βρέθηκαν διατηρημένα σε τοποθεσία αλυκών και μετά από μετρήσεις προσδιορίστηκε ότι είναι 1700 ετών! Ωραίο ήταν το μουσείο και τα εκθέματα του αλλά αρκετοί από εμάς άρχισαν να αδημονούν για τα εκθέματα της τοπικής κουζίνας. Φάγαμε για μεσημέρι στο εστιατόριο ενός πολυτελούς ξενοδοχείου και δοκιμάσαμε ζουμερό καλοψημένο κεμπάπ, κοτόπουλο, εύγευστα πιάτα με μελιτζάνα και ψητή γλυκιά κολοκύθα. Αρκετοί από εμάς συνόδευσαν το φαγητό τους με αϊράν, ένα ρόφημα που μοιάζει με το δικό μας ξινόγαλα. Στο Ιράν δεν επιτρέπονται τα αλκοολούχα ποτά αλλά υπήρχαν μπύρες με 0% αλκοόλ και εμπλουτισμένες γεύσεις όπως λεμόνι.

Μετά το φαγητό πήγαμε στη Κεντρική Τράπεζα της Περσίας, στο υπόγειο θησαυροφυλάκιο της οποίας φυλάσσονται τα κοσμήματα και τα πολύτιμα αντικείμενα του Σάχη. Το μέρος ήταν υποβλητικά φωτισμένο, σχεδόν σκοτεινό, για να αναδεικνύονται οι προθήκες με τους θησαυρούς. Και τι δεν είδαμε! Έναν θρόνο από πετράδια κάθε είδους, στέμματα, καρφίτσες και διαδήματα, κοσμήματα που ξεπερνούσαν τη φαντασία! Αλλά το καλύτερο από όλα ήταν η υδρόγειος σφαίρα από πολύτιμους λίθους η οποία χρησίμευε για να κάνουν το μάθημα της γεωγραφίας τα παιδιά του Σάχη! Για να απαλύνουμε τις εντυπώσεις από όλα τα κοσμήματα που είδαμε, περιπλανηθήκαμε στην υπαίθρια αγορά της πόλης μπερδεμένοι με τους ντόπιους οι οποίοι μας κοίταζαν παράξενα και με ενδιαφέρον, έτσι θορυβώδεις και πολύχρωμοι που ήμασταν. Η μέρα μας τελείωσε με την επίσκεψη στον Πύργο της Ελευθερίας ο οποίος κατασκευάστηκε το 1971 για τα 2500 χρόνια της περσικής αυτοκρατορίας και αποτελεί ένα μείγμα μοντέρνας και παλιάς αρχιτεκτονικής. Το πούλμαν σταμάτησε στην άκρη ενός δρόμου ταχείας κυκλοφορίας για να μπορέσουμε να φωτογραφήσουμε τον Πύργο που άλλαζε χρώματα, όχι όμως από το κακό του.

Το πρωινό της επόμενης μέρας, της Δευτέρας, το περάσαμε στο πούλμαν καθ΄ οδόν για το Ισφαχάν. Ευτυχώς ο καιρός άλλαξε και ο ήλιος έκανε δειλά την εμφάνιση του από τα σύννεφα. Το τοπίο άρχισε να αλλάζει και αυτό. Μπαίναμε σιγά σιγά στην έρημο. Παρατηρήσαμε πολυβολεία, σοφά καλυμμένα μέσα στην άμμο και διάσπαρτα χωριά με τους μιναρέδες τους να διαγράφονται στο πληκτικό τοπίο. Προς το μεσημέρι κάναμε μία στάση για φαγητό στο χωριό Καζάν. Μας περίμενε ήδη ένα στρωμένο τραπέζι σε ένα συμπαθητικό τοπικό εστιατόριο που είναι ταυτόχρονα ένα οικογενειακό αποστακτήριο ρόδων. Ο ιδιοκτήτης, μας έβαλε εσάνς τριαντάφυλλου στους καρπούς και αρκετές κυρίες αγόρασαν ροδόνερο και απόσταγμα σε κομψά κρυστάλλινα μπουκαλάκια.

Φτάνοντας στο Ισφαχάν, τη 2η πόλη του Ιράν και παλιά πρωτεύουσα, με πληθυσμό 2.000.000 κατοίκους, πήγαμε κατευθείαν να επισκεφθούμε το Τζαμί της Παρασκευής, το χαρακτηριστικό του οποίου είναι τα 4 σημεία προσανατολισμού. Καλύπτει 22000 τμ. και μπορεί να φιλοξενήσει μέχρι 50.000 προσκυνητές! Η Παρασκευή είναι η ιερή μέρα των μουσουλμάνων και την αφιερώνουν στην ξεκούραση και την προσευχή. Από τις 5 προσευχές της ημέρας, η μία τουλάχιστον γίνεται στο τζαμί. Το εσωτερικό τμήμα αυτού του τζαμιού είναι γοτθικό ενώ το εξωτερικό μπαρόκ. Όπως είναι γνωστό, στο Ισλάμ η τέχνη είναι ανεικονική δηλαδή δεν απεικονίζονται μορφές ή ζώα και το τζαμί αποτελεί ένα τέλειο παράδειγμα. Το θόλο του τον έχουν στηρίξει σε ένα τετράγωνο με 16 στηρίγματα για μεγαλύτερη σταθερότητα. Το ιερό λέγεται μιχράμπ και έχει επιφάνεια λεία, φτιαγμένη από αλάβαστρο για να ανακλάται ο ήχος και να ακούγεται καθαρά ο ιμάμης. Στον ίδιο χώρο, είδαμε και το τζαμί του Δερβίση που κάθε τρούλος του ήταν διαφορετικός. Φεύγοντας από το Τζαμί της Παρασκευής παρατηρήσαμε ότι στην πύλη εισόδου υπάρχει κρεμασμένη μια αλυσίδα σε σχήμα ζυγαριάς που παραπέμπει στη δικαιοσύνη. Γύρω και έξω από το τζαμί υπήρχε μια μικρή υπαίθρια αγορά αλλά δεν προλάβαμε καν να την περιεργαστούμε γιατί πριν δύσει ο ήλιος έπρεπε να δούμε τη γέφυρα Χαντζού, πάνω από τον ποταμό Ζαϊάντ, που σημαίνει ζωοδότης. Στη γέφυρα αυτή βρίσκουν καταφύγιο οι νεαροί για να τραγουδήσουν τραγούδια αγάπης. Η γέφυρα ήταν πανέμορφη και έτσι όπως έδυε ο ήλιος δημιουργούσε μαγευτικές αντανακλάσεις στις καμάρες της. Το δυσάρεστο στην κατά τα άλλα εντυπωσιακή εικόνα ήταν η πλήρης απουσία νερού από τον ποταμό λόγω ενός φράγματος που έχει γίνει. Το φράγμα ανοίγει κατά περιόδους και το ποτάμι γεμίζει νερό αλλά εμείς δυστυχώς αντικρίσαμε μία γέφυρα στη μέση ενός ξερού τοπίου. Το ξενοδοχείο μας βρισκόταν ακριβώς απέναντι από μια άλλη γέφυρα, τη γέφυρα του Βασιλιά ή αλλιώς Σιοσεπόλ. Τακτοποιηθήκαμε στα δωμάτια μας και κατεβήκαμε για βραδινό φαγητό. Χορτασμένοι και σχεδόν ξεκούραστοι, οι περισσότεροι πετάξαμε τη σκούφια μας στην πρόταση των ξεναγών να επισκεφθούμε ένα μαγαζί με χαλιά για μια πριβέ επίδειξη. Το μαγαζί με τα χαλιά βρισκόταν σε έναν κεντρικό δρόμο του Ισφαχάν αλλά με την είσοδο μας έκλεισε τις πόρτες του και στο άβατο του χώρου επετράπη σε όσες γυναίκες ήθελαν να βγάλουν τις μαντίλες τους. Ο γιος του ιδιοκτήτη μας καλωσόρισε με τσάι σε παραδοσιακό δίσκο και κομμάτια καραμελωμένης ζάχαρης. Και μετά άρχισε η επίδειξη των χαλιών από το γιο, με το σιγοντάρισμα του πατέρα, η οποία περιείχε αρκετά θεατρικά στοιχεία. Περσικά χαλιά και κιλίμια κάθε είδους, χρώματος, υφής, σχεδίου και παλαιότητας από το γιο. Ανελέητο παζάρι, υπαναχωρήσεις, πείσματα, σχόλια από εμάς. Τελικά, κατακουρασμένοι όλοι και κάποιοι με αγορασμένα χαλιά, φύγαμε για το ξενοδοχείο μας όπου κοιμηθήκαμε επιτέλους!

Η Τρίτη, 4η μέρα του ταξιδιού, ήταν αφιερωμένη στην πόλη του Ισφαχάν. Ξεκινήσαμε το πρωί με την Αρμένικη Συνοικία και την Εκκλησία, η οποία είναι καθολική και γεμάτη εντυπωσιακές τοιχογραφίες. Είδαμε σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη, όπου η κόλαση απεικονίζεται με πολλές γυναίκες και επισκόπους, επειδή θεωρούσαν αμαρτωλές κυρίως αυτές τις δύο ομάδες! Ο Παράδεισος ζωγραφίζεται με μικρή πόρτα εισόδου ακριβώς για να δείξει πόσο δύσκολο είναι να μπει κάποιος.

Φεύγοντας από την εκκλησία, επισκεφθήκαμε το εκκλησιαστικό μουσείο όπου μεταξύ άλλων είδαμε το μικρότερο βιβλίο του κόσμου, μόλις 0.7 γρ. και μια επιγραφή γραμμένη πάνω σε τρίχα κοριτσιού 18 ετών, με ειδική πένα με μύτη από διαμάντι, 20 φορές πιο λεπτή από την τρίχα! Την τρίχα με την επιγραφή την είδαμε βέβαια στο μικροσκόπιο.

Σειρά είχε το Παλάτι Τσεχέλ Σοτούν και οι κήποι του, αλλιώς γνωστό ως Ανάκτορο με τις 40 κολώνες. Οι κολώνες στην πραγματικότητα είναι 20 αλλά επειδή αντανακλώνται μέσα στο σιντριβάνι φαίνονται 40. Χτίστηκε από το 1606 έως το 1647 και χρησίμευε για να φιλοξενούνται ξένοι επιφανείς, αποστολές του εξωτερικού που επισκέπτονταν το Σάχη και καλλιτέχνες. Το παλάτι ήταν πλούσια διακοσμημένο με καθρέφτες επίτηδες γιατί πιστεύουν ότι οι καθρέφτες αντανακλούν το ψέμα. Θαυμάσαμε πολύ ωραίες τοιχογραφίες που απεικόνιζαν γλέντια με κρασί γιατί την εποχή εκείνη επιτρεπόταν το αλκοόλ. Η μέρα ήταν ηλιόλουστη και οι κήποι του παλατιού με το σιντριβάνι ήταν ό,τι έπρεπε για μια μικρή βόλτα ανάμεσα στα λουλούδια. Φύγαμε από το παλάτι με τα πόδια για την Πλατεία Μεϊντάν, τη 2η μεγαλύτερη πλατεία στον κόσμο μετά την Τιέν – α – μεν της Κίνας. Πραγματικά, η πλατεία ήταν επιβλητική. Μεγάλη, πεντακάθαρη, με ένα ορθογώνιο σιντριβάνι, γκαζόν και ομοιόμορφα κουρεμένους θάμνους και κυπαρισσοειδή, ανθισμένες τριανταφυλλιές και παγκάκια.

Ξεκινήσαμε από το Τζαμί του Ιμάμη. Άρχισε να χτίζεται από το 1610 και τελείωσε το 1640. Η είσοδος του βρίσκεται σε συμμετρία με την πλατεία αλλά επειδή οι ιμάμηδες ήθελαν να βλέπει στη Μέκκα, δημιουργήθηκε μια αυλή που χρησιμεύει ως καθαρτήριο των πιστών πριν μπουν στον ιερό χώρο. Ο θόλος του έχει 52 μ. ύψος και είναι διπλός για να έχει καλύτερη ηχώ. Για το τζαμί χρησιμοποιήθηκαν 1.700.000 πλακάκια από τα οποία οι 400.000 δημιούργησαν το θόλο. Τα χρώματα που κυριαρχούν είναι το μπλε που παραπέμπει στον παράδεισο και το κίτρινο αντί του χρυσού.

Συνεχίσαμε με το Παλάτι Αλ Καπού, έργο της 1ης Ισλαμικής δυναστείας, των Σαφαφιδών. Είναι το ψηλότερο κτήριο της πλατείας και χτίστηκε σε 5 στάδια. Κοιτάζοντας από την πλατεία φαίνεται διώροφο αλλά από την αυλή του οι όροφοι είναι 5 και στην πραγματικότητα, αφού το επισκεφθείς είναι 6. Στον 6ο όροφο καθόταν ο ηγεμόνας και άκουγε μουσική. Τότε το Ισφαχάν ήταν πρωτεύουσα της Περσίας. Όταν χτίστηκε το παλάτι, η διακόσμηση της αίθουσας αυτής περιλάμβανε πολλές εσοχές, οι οποίες εκ των υστέρων φάνηκε ότι ευόδωναν την ακουστική του χώρου. Στη βεράντα του παλατιού συνήθιζε να κάθεται ο Σάχης και να απολαμβάνει τα δρώμενα της πλατείας αλλά και αγώνες, κυρίως πόλο που λέγεται τζοχάν. Σε όλο το ανάκτορο υπήρχαν εντυπωσιακές τοιχογραφίες τις οποίες όμως η επόμενη δυναστεία των Καζάρων, τις κατάστρεψε.

Επειδή τα τζαμιά έχουν μεσημεριανή σιέστα 12-2μμ. πήγαμε να φάμε πριν συνεχίσουμε τις επισκέψεις μας. Μας φιλοξένησε το εστιατόριο ενός ξενοδοχείου της πλατείας το οποίο ήταν πολύ όμορφα διακοσμημένο με ζωγραφιστά φωτιστικά, σκαλιστές καρέκλες, ξύλινα τραπέζια με τζάμι και άφθονα ροδοπέταλα κάτω από το τζάμι. Τα αξιοθέατα της πλατείας όμως δεν είχαν τελειώσει, οπότε μετά το φαγητό σειρά είχε το Τζαμί Λοφταλλάχ ή πιο γνωστό ως τζαμί των γυναικών. Προοριζόταν για τη βασιλική οικογένεια και ήταν αφιερωμένο στη μητέρα του Σάχη. Υπήρχε ένας διάδρομος κάτω από την πλατεία που ένωνε το τζαμί με το παλάτι έτσι ώστε οι γυναίκες του παλατιού να πηγαίνουν απευθείας σε αυτό, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα των θαμώνων της πλατείας. Δεν έχει μιναρέδες, το μωσαϊκό εναλλάσσεται με πλακίδια, είναι αραβούργημα αλλά υπάρχει τελείωμα με τερακότα. Σε κάθε μέτρο αραβουργήματος παρεμβάλλεται ένα κομμάτι ξύλου για να προσφέρει προστασία του οικοδομήματος από σεισμό. Στο κέντρο του θόλου υπάρχει ένα μικροσκοπικό παγώνι, το μέρος γύρω από το παγώνι είναι το λεγόμενο μενταγιόν του ναού (medallion de coupole) και μετά είναι το σώμα του παγωνιού που ξεδιπλώνεται καλύπτοντας όλο το θόλο και δημιουργώντας μια εντυπωσιακή εικόνα. Στο τζαμί μπορεί να δει κάποιος και την επιγραφή που έφτιαξε ένας δερβίσης όταν συνειδητοποίησε τη ματαιοδοξία του πλούτου μπροστά στο μεγαλείο του Θεού. Παράγγειλε να του ζωγραφίσουν το πανεράκι που φύλαγε τα πλούτη του για να θυμάται και απέναντι έγραψε τη φράση “Είμαι πολύ φτωχός μπροστά στο μεγαλείο του Θεού”. Το τζαμί αυτό χρειάστηκε 17 χρόνια για να γίνει, πριν από 380 χρόνια και θεωρείται κατασκευαστικό θαύμα. Έχει μελετηθεί από πολλούς και δεν έχει βρεθεί μέχρι σήμερα κανένα ψεγάδι στην αρχιτεκτονική του.

Σε μια πάροδο της πλατείας επισκεφθήκαμε ένα κατάστημα με μινιατούρες που αποτελούν χαρακτηριστικό του Ισφαχάν. Κατασκευάζονται από κόκκαλο καμήλας και ζωγραφίζονται με το χέρι. Σε πολλές από αυτές απεικονίζεται ο Μωάμεθ αλλά με ένα μαντίλι να του καλύπτει το πρόσωπο. Ο υπόλοιπος χρόνος μας ήταν αφιερωμένος στο παζάρι της πόλης όπου και ξαμοληθήκαμε μηδενός εξαιρουμένου. Όταν, με το ζόρι, επιστρέψαμε, όλοι είχαμε και από μία τσάντα, ανταλλάσσοντας ιδέες για ψώνια και αναλύοντας τα παζάρια που κάναμε και τις ευκαιρίες που εντοπίσαμε.

Την επόμενη ημέρα Τετάρτη, 5η μέρα του ταξιδιού, φύγαμε από το Ισφαχάν με κατεύθυνση το Γιαζντ, πόλη – κέντρο του Ζωροαστρισμού. Στο δρόμο μας συναντήσαμε περιστερώνες και έξω από την πόλη Ναϊν μια δεξαμενή νερού. Το τοπίο είναι αρκετά πληκτικό, με μεγάλες εκτάσεις ερήμου αλλά ευτυχώς ο καιρός συνέχισε να είναι καλός. Φτάσαμε στο ξενοδοχείο μας, το οποίο ήταν μια ανακαινισμένη έπαυλη 100 ετών, με κήπο και συντριβάνι. Εκεί μας υποδέχτηκαν οι 2 παπαγάλοι μασκότ που μένουν μόνιμα στον κήπο σε ένα πιθάρι με ξερά κλαδιά. Η αίθουσα του φαγητού ήταν πολύ προσεγμένη στη διακόσμηση της και από τα ανοίγματα της οροφής έμπαιναν οι αχτίδες του μεσημεριανού ήλιου.

Μετά το φαγητό φύγαμε για το Κυβερνείο που χρησιμεύει και για κατοικία του Κυβερνήτη. Εκεί είδαμε τη μεγαλύτερη ανεμοπαγίδα του Γιαζντ, ύψους 35 μέτρων. Επειδή το καλοκαίρι οι θερμοκρασίες μπορεί να ξεπεράσουν τους 52 βαθμούς υπό σκιάν, επινοήθηκαν οι ανεμοπαγίδες για να βρίσκουν διέξοδο τα θερμά ρεύματα αέρα προς τα πάνω και να κατεβαίνει η δροσιά στο σπίτι. Όλα τα σπίτια στην παλιά πόλη έχουν ανεμοπαγίδες. Εκτός από την ανεμοπαγίδα που ήταν ένα ενδιαφέρον αξιοθέατο, τυπικό της περιοχής, ο κήπος ήταν επίσης το κάτι άλλο. Οι κήποι έχουν μεγάλη σημασία για τους Ιρανούς. Η δομή των κήπων τους έχει επηρεάσει πολλές χώρες, που προσπάθησαν να τους αντιγράψουν. Παράδειγμα είναι οι ανδαλουσιανοί κήποι και το Ταζ Μαχάλ. Ήδη από το 4000 πΧ. περιγράφονται οι πρώτοι κήποι αλλά έφτασαν στην κορύφωση τους τον 16-17ο αιώνα. Για αυτούς οι κήποι είναι συνώνυμοι του Παράδεισου. Η ζέστη στο Ιράν είναι ξερή οπότε έμαθαν να δημιουργούν εστίες σκιάς με πολλές παραλλαγές κήπων.

Φεύγοντας από το σπίτι του Κυβερνήτη περάσαμε από τη συνοικία με τις μονοκατοικίες και είδαμε τα σπίτια να περιβάλλονται από τοίχους αλλά να είναι κολλητά το ένα με το άλλο. Τα σπίτια επιλέγουν να τα χτίσουν έτσι επειδή ως λαός πιστεύουν στην αλληλεγγύη (κολλητά) αλλά επιζητούν και τη διακριτικότητα στη ζωή τους (ψηλοί τοίχοι). Βαδίζοντας για την παλιά πόλη του Γιαζντ είδαμε τις ξύλινες εξώπορτες με τα ιδιαίτερα πόμολα. Εάν ο επισκέπτης είναι άνδρας χτυπάει με το δεξί πόμολο που έχει σχήμα επίμηκες και ειδοποιεί έτσι έμμεσα την οικοδέσποινα ότι πρέπει να έρθει να ανοίξει καλυμμένη. Εάν η επισκέπτρια είναι γυναίκα χτυπάει το στρογγυλό πόμολο, το αριστερό και η οικοδέσποινα ανοίγει χωρίς κάλυψη.

Ο Πύργος της Σιωπής που θα βλέπαμε βρισκόταν έξω από την πόλη του Γιαζντ, το νέο κομμάτι της οποίας διασχίσαμε με το πούλμαν. Οι νεόκτιστες πολυκατοικίες που περάσαμε κατασκευάστηκαν από το κράτος το οποίο θα τις πουλήσει στη συνέχεια και το κέρδος θα είναι δικό του. Σε πολλές από αυτές είδαμε τα παράθυρα να είναι καθρέφτες μιας όψεως, ως μοντέρνα αντικατάσταση των παλιών καφασωτών του χαρεμιού!

Οι Πύργοι της Σιωπής δεν υπάρχουν πια στο Ιράν, παρά μόνο ως τουριστικά αξιοθέατα, αλλά μπορεί κάποιος να τους συναντήσει στη Βομβάη. Οι ζωροάστρες πίστευαν ότι υπήρχαν συχνότητες στη γη και στο σημείο που προσδιόριζαν συχνότητα 0 από τη θέση των αστεριών, έχτιζαν τους πύργους τους. Εκεί ανέβαζαν τον νεκρό και τον άφηναν στον ήλιο και στα όρνεα που αναλάμβαναν τα υπόλοιπα. Η περιοχή είχε και άλλα κτίσματα, υποβοηθητικά της τελετής. Η εικόνα του χώρου αλλά και της πόλης που απλωνόταν στο βάθος ήταν πολύ εντυπωσιακή από την κορυφή του πύργου στην οποία όλοι αδιαμαρτύρητα σκαρφαλώσαμε.

Αφού θαυμάσαμε το τοπίο, κατεβήκαμε και πήραμε το δρόμο για να επισκεφτούμε ένα Ναό της Φωτιάς, τόπο λατρείας των Ζωροαστριτών. Σύμφωνα με το άρθρο 13 του συντάγματος στο Ιράν προστατεύονται εξίσου οι Ζωροάστρες, οι Εβραίοι και οι Χριστιανοί. Από τις 270 έδρες του κοινοβουλίου οι 5 ανήκουν σε αυτούς. Ο Ζαρατούστρα ίδρυσε το ζωροαστρισμό τον 6ο π.Χ. αιώνα στην Περσία. Θεωρείται ότι είναι η μητέρα – θρησκεία όλων των μονοθεϊστικών θρησκειών. Δεχόταν την ισοδυναμία καλού – κακού αλλά πρέσβευε ότι η σωστή ζωή αποδυναμώνει το κακό. Στην Ιστορία του Ηροδότου βρίσκουμε χαρακτηριστικά της θρησκείας αυτής (αναφορά στους μάγους και στην καύση των νεκρών). Οι μάγοι ήταν ζωροάστρες ιερείς που διάβαζαν τα άστρα και είναι αυτοί που έφεραν τα δώρα στον Ιησού όταν γεννήθηκε. Τα στοιχεία της θρησκείας είναι το νερό και η φωτιά. Θεωρούν τη φωτιά πολύ σημαντική γιατί εξαγνίζει και προσκυνούν την ιερή φλόγα (πυρ), η οποία άναψε πριν 1570 χρόνια, σε μπρούτζινη κολυμβήθρα. Απεικονίζουν συνήθως έναν άγγελο με φτερά που είναι οι καλές σκέψεις, τα καλά λόγια και οι καλές πράξεις, που έχει ένα δαχτυλίδι που συμβολίζει την ενότητα του κόσμου. Ο ναός που είδαμε χτίστηκε πριν 75 χρόνια και είναι ινδικής τεχνοτροπίας.

Φύγαμε για την παλιά πόλη του Γιαζντ, που αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της Ουνέσκο. Νύχτωνε με ταχύτητα και προλάβαμε να δούμε την πόλη στο σούρουπο, αλλά και φωτισμένη. Το μαυσωλείο των 12 Ιμάμηδων ήταν ήδη φωτισμένο όταν φτάσαμε στην μικρή πλατεία. Όλη η παλιά πόλη είχε στενά λιθόστρωτα δρομάκια με καλυμμένο τον ουρανό και μικρά ανοίγματα για το φως. Φανταστήκαμε με τρόμο πόση ζέστη θα κάνει εδώ το καλοκαίρι, ώστε να εξαναγκαστούν οι άνθρωποι να καλύψουν τους δρόμους.

Γυρίσαμε στο ξενοδοχείο για φαγητό, αλλά ειδικά εκείνο το βράδυ υπήρχε μεγάλη αναταραχή γιατί γινόταν το γλέντι ενός γάμου. Ο κόσμος ήταν πολύς αλλά αποκλειστικά αρσενικός και πλημμύριζε την αίθουσα και τους κήπους. Οι γυναίκες ήταν κλεισμένες σε διπλανή της τραπεζαρίας αίθουσα, καλά φυλαγμένη από αδιάκριτα μάτια και διασκέδαζαν (;) μόνες τους. Όταν ζήτησαν να μπούνε κάποιες κυρίες από την ομάδα μας, αρχικά αρνήθηκαν, αλλά μετά μας άφησαν για λίγο. Η αίθουσα είχε ένα βωμό στολισμένο με σατέν λευκό ύφασμα και διάφορα επάνω του, από λουλούδια μέχρι φαγητά και δώρα. Υπήρχαν γυναίκες όλων των ηλικιών με τα βραδινά τους ρούχα, βαμμένες και χτενισμένες στην εντέλεια, μεταξύ των οποίων και η νύφη, που χόρευαν μεταξύ τους. Οι γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας κάθονταν στα τραπέζια και μιλούσαν, ενώ ένα δύο κοριτσάκια ντυμένα μικροσκοπικές νύφες έτρεχαν ανάμεσα τους. Όλο το θέαμα ήταν λίγο ξένο για μας και ίσως κάπως θλιβερό.

Ξημέρωσε η 6η μέρα του ταξιδιού, η Πέμπτη και ξεκινήσαμε με κατεύθυνση το νότο, για το Σιράζ σε απόσταση 470 χλμ. Στο δρόμο μας είδαμε αρχαία παγοποιεία. Αυτά χρονολογούνται από την εποχή των Χαζάρων, δηλαδή μετά τον 3ο αιώνα. Οι τοίχοι λειτουργούν σαν μονωτικό, ίδιοι μέσα έξω και έβαζαν μέσα το χιόνι μαζί με πίτουρα. Ο αέρας που έμπαινε μέσα διατηρούσε τον πάγο για μεγάλο διάστημα.

Κάναμε μια στάση στο Αμπαρκού για να δούμε το 2ο από τα 10 παλαιότερα δέντρα στον κόσμο. Πρόκειται για ένα κυπαρίσσι που χρονολογείται εδώ και 5000 χρόνια. Μάλιστα λέγεται ότι ο Μ. Αλέξανδρος έφαγε από κάτω. Στο δρόμο μας είδαμε και ένα εγκαταλειμμένο καραβάν σεράι. Αυτά άρχισαν να χτίζονται την εποχή των Σελτζούκων, μετά τον 11ο αιώνα. Είχαν μία μόνο είσοδο για να ελέγχονται καλύτερα οι ταξιδιώτες και τα ζώα και τα εύρισκες κάθε 40 χλμ μέσα στην έρημο.

Προς το μεσημέρι φτάσαμε στις Πασαργάδες για να δούμε το παλάτι και τον τάφο του Κύρου. Ο τάφος είναι πολύ απλός για έναν τέτοιο σπουδαίο βασιλιά, αλλά έτσι ήταν η επιθυμία του. Τον φύλαγαν μάγοι μέρα νύχτα, αλλά δε γλύτωσε την παραβίαση. Υπάρχει ένα σύγχρονο σχέδιο κατασκευής ενός φράγματος που εάν υλοποιηθεί θα βυθίσει τις Πασαργάδες και θα εξαφανιστεί ο τάφος, αλλά γίνονται ενέργειες να αποφευχθεί διότι όλη η περιοχή προστατεύεται. Λίγο πιο κάτω από τον τάφο βρίσκεται το παλάτι του Κύρου στα ερείπια του οποίου ο Σάχης έκανε μια τεράστια γιορτή λίγο πριν καθαιρεθεί και φύγει.

Φτάσαμε στο Σιράζ το απόγευμα. Σταδιακά και όσο πλησιάζαμε το τοπίο άλλαζε και πάλι. Η έρημος έδωσε τη θέση της σε μποστάνια με κηπευτικά και αμπέλια. Είναι άλλωστε πολύ γνωστό το κρασί του Σιράζ, αλλά μη νομίζετε ότι το δοκιμάσαμε. Παράγεται, εμφιαλώνεται και εξάγεται κατευθείαν. Αφού είδαμε λίγο το κέντρο της πόλης με την πλατεία του, διασκορπιστήκαμε μερικοί στα δρομάκια και οι περισσότεροι στο παζάρι.

Όταν ξαναβρεθήκαμε είχε πια νυχτώσει και πήγαμε στο ξενοδοχείο μας που δέσποζε σε ένα λόφο στις παρυφές της πόλης. Πολυόροφο, πολυτελές, φωτισμένο και με πανοραμική θέα. Το βράδυ φάγαμε στο εστιατόριο του 24ου ορόφου που είχε και ζωντανή μουσική. Ο τραγουδιστής έκανε το λάθος να μας προσκαλέσει να χορέψουμε και να τραγουδήσουμε και βέβαια σύντομα ένοιωσε παρείσακτος στο πάλκο. Μια από τις ωραιότερες στιγμές του ταξιδιού μας ήταν το τραγούδι που είπε η Τζόγια με την αισθαντική φωνή της εκείνο το βράδυ στον 24ο όροφο και με τη νυχτερινή πόλη στα πόδια μας.

Η άλλη μέρα, η 7η του ταξιδιού μας, ήταν Παρασκευή, μέρα αργίας. Καθώς μας έπαιρνε το πούλμαν για την Περσέπολη, βλέπαμε σε κάθε χώρο πράσινου, οικογένειες ή παρέες ολόκληρες να έχουν στρώσει κάτω κουβερτούλες και να κάθονται πίνοντας τσάι ή τρώγοντας γλυκά. Μερικοί, ιδιαίτερα αν είχαν μωρά, έφτιαχναν μικρές σκηνές ιγκλού στα πάρκα με προοπτική να καθίσουν όλη μέρα εκεί.

Η Περσέπολη απέχει 55 χλμ από το Σιράζ. Υπήρξε μία από τις 4 πρωτεύουσες του περσικού βασιλείου. Ήρθε στο φως με τις ανασκαφές που έγιναν από το 1931-1933 από το πανεπιστήμιο του Σικάγο. Ένα μεγάλο μέρος ήταν φτιαγμένο από ξύλο και για το λόγο αυτό κάηκε εύκολα. Πέτρα χρησιμοποιούσαν μόνο όταν δεν εύρισκαν κέδρο Λιβάνου και τικ. Βρίσκεται κοντά σε ποτάμι που εκβάλλει στον ποταμό Κουρ (από το Κύρος). Κοντά της ήταν η οροσειρά Ζάκρος και εξαιτίας του χιονιού που έλιωνε την άνοιξη είχαν κατασκευάσει ένα σύστημα αποχέτευσης, αλλά και συλλογής νερού σε ειδικές δεξαμενές.

Είδαμε την Πύλη των Εθνών, την αίθουσα ακροάσεων, το παλάτι του Δαρείου, τον τάφο του Αρταξέρξη και το τμήμα του παλατιού για τις γυναίκες που είναι το σημερινό μουσείο. Φαίνεται ότι το χτίσιμο της πόλης είχε ανατεθεί σε κατασκευαστικές εταιρίες της εποχής γιατί βρέθηκαν υπογραφές από 32 εταιρίες μεταξύ των οποίων και μία από τα Σούσα! Βρέθηκαν επίσης βιβλία πληρωμών και από αυτά φαίνεται ότι εργάζονταν γυναίκες και παιδιά με τον ανάλογο μισθό.

Φεύγοντας από την Περσέπολη πήγαμε να δούμε τους τάφους του Δαρείου Α΄ και Β΄ και του Ξέρξη Α΄ και Β΄ που ήταν σταυροειδείς εσοχές μέσα σε βράχους. Υποβλητικό θέαμα! Δίπλα ακριβώς ήταν ένα κυβοειδές κτίσμα που υποθέτουν ότι ήταν ναός της φωτιάς.

Φάγαμε για μεσημέρι σε ένα ειδυλλιακό μέρος που θύμιζε Ελλάδα. Ήταν χτισμένο σε μία τεχνητή λίμνη, γεμάτο πρασινάδες και νερά. Μας είχαν στρωμένα τραπέζια κάτω από τα πλατάνια που θρόιζαν στο ελαφρό αεράκι. Εκεί ακούστηκαν και τα πρώτα λόγια νοσταλγίας της πατρίδας μας “αχ και να είχαμε ένα σουβλάκι…”. Ίσως περισσότερο από το κρασί και τη μπύρα να μας έλειψε το χοιρινό κρέας!

Η τελευταία στάση μας ήταν στους τάφους των σπουδαίων ποιητών της χώρας που βρίσκονταν μέσα στην πόλη. Εκεί αγαπούν πολύ τους ποιητές τους και οι τάφοι που έχουν φτιάξει είναι ένα είδος περίτεχνου κήπου και χώρου αναψυχής με συντριβάνια και παγκάκια. Δηλαδή καμία σχέση με τάφο όπως τον εννοούμε εμείς. Πήγαμε πρώτα στου Σααδίκ και μετά του Χάφεζ όπου συναντήσαμε και μία περσική γάτα από 85ο πρόγονο περσικό δηλαδή με γούνα και πολύ φουντωτή ουρά.

Χορτάτοι από εικόνες, ιστορία και παραστάσεις, ξεκουραστήκαμε λίγο και το βράδυ πήγαμε για το τελευταίο δείπνο του ταξιδιού μας σε ένα τοπικό εστιατόριο. Περνώντας από έναν κεντρικό δρόμο είδαμε ένα μεγάλο νυχτερινό παζάρι και κόσμο να πηγαινοέρχεται σαν να ήταν μεσημέρι. Η ατμόσφαιρα στο εστιατόριο ήταν πολύ ζεστή, το μαγαζί γεμάτο με ντόπιους και υπήρχε ζωντανή μουσική. Η ατραξιόν ήταν ο κύριος που ζύμωνε, άνοιγε και έψηνε στο φούρνο με ξύλα τις αραβικές πίτες με ρυθμό πολυβόλου. Κουρασμένοι όλοι και ελαφρώς στεναχωρημένοι για το ταξίδι που πλησίαζε στο τέλος του, επιστρέψαμε στο ξενοδοχείο για να ετοιμάσουμε τις βαλίτσες μας για αναχώρηση. Τα μεσάνυχτα, ως άλλες Σταχτοπούτες, επιβιβαστήκαμε στο πούλμαν για το αεροδρόμιο. Στο δρόμο βλέπαμε ακόμη το παζάρι σε εξέλιξη. Αποχαιρετίσαμε τον Μέραν, αλλά και τους οδηγούς που επί μία εβδομάδα ήμαστε μαζί όλη τη μέρα και μετακινήσαμε το επίκεντρο της προσοχής μας στην αγορά των τελευταίων τοπικών γλυκών από το κατάστημα του μικρού αεροδρομίου.

Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι πέρα από την ιστορία αυτού του τόπου, τα μνημεία του και τα τοπία του, εκείνο που πραγματικά με εντυπωσίασε ήταν οι κήποι, οι τόσο περίτεχνοι σε μια χώρα που δεν έχει πολύ νερό και οι ευγενείς άνθρωποι. Άνθρωποι ήρεμοι, λίγο θλιμμένοι, αλλά γεμάτοι καλοσύνη. Υπήρξαμε για αυτούς αξιοθέατα όσο υπήρξαν και αυτοί για μας!

Θα μπορούσα να γράψω άλλα τόσα… Κλείνω με μία ευχή. Να είμαστε όλοι γεροί και να ξανανταμώσουμε!

Αιμιλία Τσαρουχά

Ακολουθήστε μας

Νέα & Ενημερώσεις

Αν σας ενδιαφέρουν οι προσπάθειες του συλλόγου μας, μπορείτε να εγγραφείτε στο newsletter ώστε να λαμβάνετε ενημερώσεις και την εφημερίδα μας.

Ελάτε σε επαφή. Συμμετέχετε.

Λεωφόρος Μεσογείων 152 Αθήνα 11527

Κτίριο Γραφείου Κινήσεως 1ος όροφος
Δευτέρα και Πέμπτη 11:00-15:00

Τηλ: 210 776 3638

Κιν: 694 820 2860

Αυτός ο ιστότοπος προστατεύεται από το reCAPTCHA και ισχύουν η Πολιτική Απορρήτου και οι Όροι Παροχής Υπηρεσιών της Google.